ความวาวในพลอยเนื้อแข็ง

ความวาวในพลอยเนื้อแข็ง (Luster)

     Luster (ความวาว) คือความสามารถในการสะท้อนแสงบนพื้นผิวของแร่ชนิดต่างๆ    ความวาวแบ่งเป็นหลายระดับตามความสามารถในการสะท้อนแสง ไล่เรียงจากน้อยไปหามาก อาทิ วาวแบบแพรไหม(Silky)  แร่ทัลคั่ม(Talc)  มุก(Pearly)  ขี้ผึ้ง(Waxy/Oily)  แก้ว(Vitreous)  พลอยเนื้อแข็ง (Bright Vitreous) เพชร(Adamantine) และโลหะ(Metalic) เป็นต้น  ในแต่ละระดับอาจมีความก้ำกึ่งได้  เช่น ความวาวที่ระหว่างโลหะกับเพชร (Submetalic) 

(#1)ความวาวแบบแก้ว (Vitreous)

     สำหรับความวาวแบบแก้ว (Vitreous) นั้นพบได้บ่อยที่สุดในแร่ธาตุและพลอยทั่วๆไป  พลอยคอรันดัมธรรมชาติจากบางแหล่ง รวมไปถึงพลอยคอรันดัมสังเคราะห์ชนิด Flame Fusion (Verneuil) ที่ใช้เวลาในการผลิตสั้นๆ  การหลอมละลายและการตกผลึกอย่างรวดเร็วทำให้พลอยมีความวาวต่ำ   ส่วนความวาวแบบพลอยเนื้อแข็ง (Bright Vitreous) นั้นพบได้ในคอรันดัมธรรมชาติเป็นส่วนใหญ่ และยังพบในพลอยอื่นที่มีค่าดัชนีหักเหแสงสูง รวมไปถึงพลอยคอรันดัมสังคราะห์ชนิดไฮโดรเทอร์มอยล์ซึ่งขั้นตอนในการผลิตใช้เวลายาวนาน จึงมีลักษณะใกล้เคียงพลอยธรรมชาติมากกว่าแบบ Flame Fusion

(#2)ความวาวแบบพลอยเนื้อแข็ง (Bright Vitreous Luster)

     แร่พลอยจากแหล่งเดียวกันอาจมีความวาวแตกต่างกันไปปะปนกัน อย่างพลอยคอรันดัมจากภาคตะวันออกของประเทศไทย เราพบทั้งวาวแบบแก้ว แบบพลอยเนื้อแข็ง และแบบกึ่งเพชรที่อาจพบได้ไม่บ่อยนัก  ความวาวกึ่งเพชรพบเฉพาะในคอรันดัมกำเนิดในแหล่งหินภูเขาไฟ ที่เชื่อมโยงกับธาตุเหล็กที่เป็นธาตุผ่านในสัดส่วนที่สูง (Iron Rich Corundum) เกิดได้กับพลอยทุกสี ในกลุ่มพลอยสีเหลืองพบได้ค่อนข้างบ่อยกว่ากลุ่มสีอื่น สังเกตุที่เหลี่ยมสะท้อนเงากึ่งโลหะ  ในทัมทิมไทย-เขมรก็พบตัวอย่างบ้าง  ประเภทสีแดงเจือน้ำตาลเนื่องจากมีธาตุเหล็กปะปน ( Brownish Overtone)  ชื่อเรียกเฉพาะกันว่า”ทับทิมทอง”แต่ค่อนข้างหาดูได้ยาก นานๆจะพบสักครั้ง  ส่วนพลอยคอรันดัมกำเนิดในแหล่งหินแปรนั้นไม่พบเลย

(#3)บุษราคัมผิววาวกึ่งเพชร (Subadamantine Luster)

     ความวาวนั้นสัมพันธ์กับความหนาแน่นทางแสงของอัญมณี( Refractive Index)  พลอยยิ่งมีความหนาแน่นทางแสงสูงก็ยิ่งมีความแวววาวมาก  ความสามารถในการสะท้อนแสงยิ่งมากเท่าใดประกาย (Brilliance) ก็ยิ่งชัดเจน  ความวาวจึงเป็นคุณสมบัติอย่างหนึ่งที่เป็นองค์ประกอบของความงามในอัญมณีที่ทำงานร่วมกับสี ความใสสะอาด การเจียรนัยขัดแต่งของช่างฝีมือที่ทำให้อัญมณีนั้นดูโดดเด่นสวยงามมีคุณค่า

21  กันยายน  2561

ศิริวัฒน์  เจียมอนุสรณ์  (FGA)